Każda osoba, która przyjechała do nas rowerem, hulajnogą lub na rolkach otrzymała upominek. Namawiamy bowiem do tego, aby jak najczęściej zamiast samochodu wybierać ekologiczne środki transportu. Dla miłośników literatury przygotowaliśmy kącik bookcrossingu. Ciekawe książki można było przeczytać na miejscu lub zabrać ze sobą do domu. Jak zwykle, dużym zainteresowaniem cieszyło się koło fortuny. Dzięki tej grze edukacyjnej, nasi goście poszerzyli swoją wiedzę na temat transportu ekologicznego, zastosowania odnawialnych źródeł energii oraz związku naszych codziennych wyborów z jakością powietrza.

Osobom zainteresowanym złożeniem wniosku w ramach programu priorytetowego „Czyste Powietrze”, pracownicy WFOŚiGW w Gdańsku podpowiadali najkorzystniejsze rozwiązania oraz wyjaśniali wszelkie wątpliwości.

Nie zabrakło doradców energetycznych. Opowiadali o finansowaniu projektów energetycznych i ciekawych rozwiązaniach technicznych. Odpowiadali na pytania związane z dociepleniem budynków jednorodzinnych, montażem paneli fotowoltaicznych na obiektach należących do wspólnot mieszkaniowych, czy wymianą kotła węglowego na pompę ciepła.

Była także Rodzina Pomorskich! To bohaterowie kampanii prowadzonej przez pracowników Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku. Pomorscy namawiają do zmiany nawyków i wprowadzania w życie ekologicznych zasad. Uświadamiają, że nasze decyzje i zachowania mają wpływ na stan środowiska. Podczas Dni Otwartych można było wspólnie z Rodziną Pomorskich zagrać w grę planszową, ułożyć puzzle i rozwiązać test ekologiczny. Interesujemy się ekologią w kontekście życia domowego. Nigdy wcześniej tu nie byliśmy, jesteśmy po raz pierwszy i bardzo nam się podoba. Dużo dowiedzieliśmy się o ptakach, pani edukatorka bardzo ciekawie o nich opowiadała. Takie zajęcia powinny być prowadzone w szkołach. Taka wiedza to rewelacja – mówili państwo Jola i Darek. Wtórowała im pani Magdalena. Warto było tu przyjść! Oderwać się od komputera, telefonu. Dużo się dowiedziałam, na przykład o segregacji odpadów. Edukacja w formie zabawy to bardzo dobry pomysł. Popieram!

Pomorscy edukować będą przez najbliższe miesiące w różnych miejscowościach naszego regionu. Będzie można ich spotkać na festynach, piknikach i uroczystościach.

Wśród roślinności pokrywającej tereny miejskie i wiejskie szczególną rolę pełnią drzewa, które uważane są za jedne z najdoskonalszych tworów świata o skomplikowanej budowie, imponujących rozmiarach oraz historii sięgającej milionów lat. Nie dziwi, więc fakt, że od wieków fascynowały i wzbudzały szacunek ludzi. Przypisywano im dobroczynną, a niekiedy magiczną moc. Sadziliśmy je wokół naszych domów  oraz wzdłuż alei prowadzących do dworów. Dlaczego więc, pomimo wiedzy na temat znaczenia oraz roli drzew w ekosystemach, ogławiamy je skazując na powolne obumieranie lub wręcz wycinamy.

Drzewa „pracują” na rzecz człowieka, dostarczając mu wielu usług. Korzyści z ich obecności są niezauważalne gdyż, nie zastanawiamy się nad nimi czerpiąc zyski w postaci owoców, drewna, czy lekarstw. To tylko kropla w morzu potrzeb, którą zaspakajają drzewa. Wpływają też na proces tworzenia gleb, krążenia wody i substancji odżywczych w przyrodzie. Rośliny są samożywne – podczas procesu fotosyntezy, z wody i dwutlenku węgla tworzone są cukry proste oraz uwalniany jest tlen, umożliwiający życie na Ziemi. Jedna sześćdziesięcioletnia sosna produkuje w ciągu doby taką ilość tlenu jaką potrzebują do oddychania trzy dorosłe osoby. Jeden duży buk produkuje tyle tlenu, co tysiąc siedemset 10-letnich drzewek. Zastąpienie starego drzewa młodym nie jest równowartościowe dla przyrody, gdyż wartość drzewa wzrasta wraz z wiekiem. Lasy zaspokajają zapotrzebowania na tlen połowy ludzi i zwierząt na Ziemi, produkując rocznie około 26 miliardów ton tego pierwiastka.

Drzewa pełnią funkcje regulacyjne dla jakości powietrza. Liście działają jak filtry, umożliwiające neutralizacje zanieczyszczeń. Badania wskazują, że drzewa potrafią nawet do 75% ograniczyć zapylenie powietrza w mieście. Poprzez pochłanianie dwutlenku węgla uczestniczą w redukcji gazów cieplarnianych.

Drzewa nie tylko mają wpływ na jakość powietrza , ale również wody i gleby. Istotnym problemem są zanieczyszczenia spływające z pól, w szczególności nawozy, które przenikają do gleby i wód powierzchniowych, zaburzając równowagę ekosystemów jezior i stawów, a z rzekami docierają do morza. Najskuteczniejszym sposobem przeciwdziałania zanieczyszczeniom przedostającym się do zbiorników wodnych poprzez spływ powierzchniowy jest sadzenie pasów zadrzewień i zakrzaczeń  na granicach pól i wzdłuż linii brzegowej rzek i jezior. Podobnie na terenach zurbanizowanych lub przemysłowych, drzewa  za pomocą systemów korzeniowych pobierają z gleby i deaktywują związki metali ciężkich. Drzewa regulują procesy erozyjne gleb oraz wpływają na stosunki hydrologiczne  poprzez  hamowanie odpływu wód opadowych, wzrost zdolności retencyjnych, jak również poprawę jakości wód gruntowych. Korzenie stabilizują spływy wód podczas gwałtownych opadów i spowalniają tempo wiosennych roztopów, ograniczając tym samym ryzyko powodzi.

Nie wolno zapominać, że drzewa to część ekosystemu, która jest miejscem narodzin i życia zróżnicowanej grupy organizmów. Zadrzewienia są przejściowym domem, bądź stałym miejscem zamieszkania zwierząt, np. ptaków, nietoperzy, wiewiórek oraz wielu owadów, w tym pszczół i trzmieli. Z drzewami związanych jest bardzo dużo gatunków grzybów i porostów. Każda część drzewa może dostarczać zwierzętom pożywienia. Do drzew miododajnych zaliczamy klon zwyczajny, lipę drobnolistną, czy jarzębinę.  Trudno w to uwierzyć, ale cenne dla przyrody są również stare próchniejące drzewa. Dziuple wykuwane przez dzięcioły mogą być wykorzystywane np. przez szpaki, sikory, muchołówki, kowaliki czy dudki, a nawet jeże, czy kuny leśne. Martwe drewno jest rezerwuarem materii organicznej i środowiskiem życia wielu gatunków owadów w tym pachnicy dębowej, gatunku będącego reliktem lasów pierwotnych. Niektóre z owadów, przykładowo mrówka gmachówka, są ściśle związane i żyją tylko na martwym drewnie. Zmurszałe pnie są środowiskiem życia blisko 1500 gatunków grzybów, 1300 gatunków owadów i ponad 100 gatunków kręgowców. Na próchniejącym drewnie rosną rośliny naczyniowe, glony, mchy i porosty.

Zieleń korzystnie oddziałuje na nasze codzienne życie w miastach pokrytych asfaltem i betonem. Drzewa wpływają na mikroklimat i regulują temperaturę. W chłodne dni osłaniają budynki łagodząc uciążliwość niskich temperatur. Natomiast, w upalne dni ochładzają i nawilżają powietrze wibrujące od nagrzanego szkła i betonu, przynosząc ulgę. Działanie chłodzące jednego dużego drzewa można porównać do wydajności pięciu przeciętnej wielkości klimatyzatorów, pracujących całą dobę. Hałas wielkich miast tłumiony jest przez bariery dźwiękochłonne jakim są kolumny drzew, czy żywopłoty, które mogą zmniejszać natężenie dźwięku nawet o 50%. Do gatunków o największych zdolnościach tłumienia dźwięku zalicza się jawor, kalinę, czy lipę szerokolistną. Przydrożne nasadzenia działają nie tylko jak ekrany pochłaniające hałas, ale również jako bariery chroniące przed wiatrem i zamieciami.

Drzewa pełnią usługi kulturowe i społeczne. Nie tylko pomagają nam w budowaniu relacji międzyludzkich, ale pozytywnie oddziaływają na zdrowie oraz redukcją stres i napięcie. Lasy, zabytkowe aleje, zielone skwery i parki miejskie  pełnią funkcje wypoczynkową, rekreacyjną, turystyczną oraz wychowawczo-dydaktyczną. Drzewa wpływają na estetykę przestrzeni, upiększają nasze osiedla, łącząc miasta z otaczającym krajobrazem. Piękno drzew nie tylko inspiruje poetów, pisarzy i artystów, ale również ma istotny wpływ na  ceny sprzedawanych posesji. Domy zlokalizowane wśród zieleni mają większą wartość rynkową. Badania wykazały, że otoczenie drzew i krzewów wpływa korzystnie na poprawę wizerunku firm, a konsumenci płacą więcej za towary kupowane w dzielnicach, w których rosną drzewa.

Drzewa kształtują krajobraz nadając jednocześnie tożsamość i unikalny charakter miejscom, na których rosną. Są dominującymi elementami  przestrzennymi, a skalę ich oddziaływania ekologicznego, klimatycznego i oczyszczającego środowisko trudno przecenić. Stare drzewa są świadectwem naszego naturalnego dziedzictwa kulturowego. Ich obecność przekłada się na wiele różnorodnych funkcji jakie pełnią w ekosystemach, a ich rola jest bezcenna, dlatego należy chronić ich naturalną przestrzeń. Sadzenie i pielęgnowanie drzew po prostu się opłaca, mimo, iż nie nadają sygnału Wi-Fi.

Dobiegają końca prace w parku w Wojanowie wykonywane w ramach projektu „Rewaloryzacja Zespołu Przyrodniczo-Krajobrazowego”. Prowadzone są one przez gminę Pruszcz Gdański. Zadanie realizowane jest w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego 2014-2020, zaś Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku jest partnerem tego projektu.

Park nie jest jeszcze oficjalnie otwarty, ale udostępniony został już zwiedzającym. Wszystkie osoby, które przeszły się nowo wybudowanymi ścieżkami są pod ogromnym wrażeniem – zapewnia Iwona Beszczyńska – kierownik Zespołu ds. Ochrony Przyrody i Edukacji Ekologicznej WFOŚiGW w Gdańsku.  Efekty prac doceniają szczególnie ci spacerowicze, którzy widzieli park przed rewaloryzacją: był wówczas zaśmiecony, z zarośniętymi stawami, niedostępny dla osób mających trudności z poruszaniem się lub pchających wózki. Obecnie jest to teren, pokazujący historię jego dawnych właścicieli, świetnie  nadający się do spacerów i rekreacji, ale nie stracił przy tym swoich walorów przyrodniczych. Wśród starych drzew nadal można obserwować wiele gatunków ptaków  i słuchać ich śpiewu – dodaje Iwona Beszczyńska.

10 maja, przy Szkole Podstawowej w Wojanowie, która położona jest tuż przy parku, odbył się „Piknik przyrodniczy”. Uczniowie wzięli udział w grze terenowej, podczas której poznali walory przyrodnicze parku. Na szkolnym boisku zostały rozstawione stoiska edukacyjne, a wśród nich nie mogło oczywiście zabraknąć stanowiska Rodziny Pomorskich. Była to pierwsza odsłona kolejnej części działań prowadzonych przez pracowników WFOŚiGW w Gdańsku w ramach kampanii „Poczuj Klimat”, także realizowanej ze środków RPO WP 2014-2020. Uczestnicy pikniku grali w wielkoformatową grę planszową na temat bioróżnorodności województwa pomorskiego, układali puzzle przedstawiające grafikę ostrzegającą o szkodliwości spalania odpadów w domowych kotłach, rozwiązywali rebusy i grali w koło fortuny oraz edukacyjne gry karciane informujące o podstawowych zasadach gospodarki odpadami.

Edukatorzy na stanowisku Pomorskich udzielali informacji o tym jak możemy lepiej dbać o środowisko, pomagali zrozumieć przyczyny i skutki efektu cieplarnianego, wyjaśniali dlaczego obce gatunki inwazyjne szkodzą rodzimej przyrodzie. Gabloty i plansze znajdujące się na stoisku  pomagały zapoznać się np. z kolejnymi etapami recyklingu butelek PET i produktami, które można z nich wytworzyć. Dla odwiedzających Pomorscy przygotowali również strefę relaksu – wygodne leżaki, na których można było odpocząć popijając wodę z miętą z papierowego kubka. Woda była podawana w szklanych dzbankach, bo przecież Pomorscy ograniczają zużycie plastiku!

Pomorscy odwiedzili kolejną miejscowość w województwie pomorskim. Tym razem zawitali do Człuchowa. Na Rynku eksponowana jest interaktywna wystawa plenerowa przygotowana w ramach „Kampanii informacyjno-edukacyjnej na rzecz zrównoważonego rozwoju Pomorza”.

Rodzina Pomorskich to bohater kampanii realizowanej przez pracowników Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku. Postawione przed nią zostały nie lada wyzwania. Pomorscy uczą się jak rozsądnie korzystać z kurczących się zasobów wody i energii, jak dbać o jakość powietrza. Zrozumieli, że ludzie wytwarzają za dużo odpadów i że odpowiednie postępowanie z nimi pomaga odzyskać znaczną część surowców. A także, że warto troszczyć się o bioróżnorodność. Na stronie www.poczujklimat.pl oraz w mediach społecznościowych zamieszczone zostały gry i poradniki edukacyjne, odbywają się konkursy z atrakcyjnymi nagrodami.

Jednym z elementów projektu jest wystawa. W prosty sposób tłumaczy ona zjawiska przyrodnicze, a przewodnikiem po ekspozycji jest Rodzina Pomorskich. Ekspozycja składa się z trzech dużych brył, na każdej zamontowane zostały interaktywne gry i zabawy. Wszystko po to, aby edukować w sposób ciekawy i niebanalny. Przygody Rodziny Pomorskich można oglądać w Człuchowie do 17 maja 2019 roku.

Człuchów to już kolejna miejscowość, do której zawitała Rodzina Pomorskich. Wcześniej wystawa eksponowana była w Gdyni, Władysławowie, Helu, Jastarni, Pucku, Wejherowie, Rumi, Lęborku, Słupsku, Bytowie, Kartuzach, Kościerzynie i Chojnicach. Rodzina Pomorskich różne miejscowości odwiedzać będzie do końca 2019 roku.